Tin học lớp 4

📝 BÀI 7: SOẠN THẢO VĂN BẢN TIẾNG VIỆT

📊 BẢNG ĐIỂM CỦA EM

0
/ 10 điểm
0
Khởi động
(2 điểm)
0
Khám phá
(2 điểm)
0
Luyện tập
(2 điểm)
0
Vận dụng
(2 điểm)
0
Thử thách
(2 điểm)

🚀 KHỞI ĐỘNG

🤔 Câu hỏi khởi động

Em đã bao giờ viết văn bản trên máy tính chưa? Hôm nay chúng ta sẽ học cách soạn thảo văn bản bằng phần mềm Microsoft Word - một công cụ rất hữu ích để làm bài tập và viết lách!

🎯 Bài 1: Nhận diện biểu tượng

👉 Để kích hoạt phần mềm Word, em sẽ nháy đúp chuột vào biểu tượng nào dưới đây?

G
A. Google
P
B. PowerPoint
W
C. Word
S
D. Skype

🎯 Bài 1b: Nhận biết cửa sổ Word

👉 Sau khi mở Word, em thấy một vạch đứng nhấp nháy trong vùng soạn thảo. Đó là gì?

  • A.Con trỏ chuột
  • B.Con trỏ soạn thảo
  • C.Thanh cuộn
  • D.Thanh công cụ

🎯 Mục tiêu bài học

Sau khi học xong bài này, em sẽ:

  • Nhận biết được biểu tượng của phần mềm soạn thảo văn bản.
  • Kích hoạt và soạn thảo văn bản tiếng Việt có chữ hoa, có dấu.
  • Lưu tệp văn bản vào thư mục theo yêu cầu.

🔹 I. KHÁM PHÁ KIẾN THỨC

1. Kích hoạt và Soạn thảo văn bản với phần mềm Word 💻

a) Kích hoạt Word

Để bắt đầu soạn thảo, em cần kích hoạt (mở) phần mềm Microsoft Word bằng cách:

  • Nháy đúp chuột vào biểu tượng của Word (thường là chữ W màu xanh) trên màn hình nền.

Sau khi kích hoạt, cửa sổ làm việc của Word sẽ hiện ra:

  • Vùng nhập văn bản: Nơi em gõ chữ.
  • Con trỏ soạn thảo: Là một vạch đứng nhấp nháy, cho biết vị trí kí tự tiếp theo sẽ xuất hiện.

b) Các phím chức năng quan trọng trong soạn thảo ⌨️

Khi soạn thảo, ngoài các phím chữ cái, số, em còn dùng các phím chức năng trên bàn phím:

Tên phím Chức năng của phím trong soạn thảo văn bản
1) Backspace Xóa kí tự bên trái con trỏ soạn thảo.
2) Delete Xóa kí tự bên phải con trỏ soạn thảo.
3) Caps Lock Bật/Tắt chế độ gõ chữ HOA (đèn phím Caps Lock bật sáng khi chế độ gõ hoa được bật).
4) Shift Nhấn giữ phím này để gõ chữ HOA hoặc kí tự trên của phím có 2 kí tự.
5) Enter Tạo ra khoảng cách để xuống dòng mới hoặc đoạn mới.
6) Space Tạo ra khoảng trống (dấu cách) giữa các từ.

2. Gõ Tiếng Việt 🇻🇳

Để gõ được tiếng Việt có dấu, em cần có phần mềm hỗ trợ gõ tiếng Việt. Hiện nay, Unikey là phần mềm phổ biến nhất.

a) Bật chế độ gõ tiếng Việt của Unikey

Sau khi kích hoạt Unikey, em sẽ thấy biểu tượng của nó ở góc phải dưới màn hình (thanh tác vụ

  • Nếu biểu tượng có chữ E là chế độ gõ tiếng Anh.
  • Nếu biểu tượng có chữ V là chế độ gõ tiếng Việt.

b) Gõ văn bản kiểu gõ Telex 📝

Kiểu gõ Telex là kiểu gõ phổ dụng hiện nay. Em gõ các kí tự không dấu, sau đó thêm các kí tự đại diện cho dấu:

Kí tự cần gõ à á ã â ă đ ê ô ơ ư
Cách gõ af as ar ax aj aa aw dd ee oo ow uw
Dấu cần gõ Dấu Sắc (á) Dấu Huyền (à) Dấu Hỏi (ả) Dấu Ngã (ã) Dấu Nặng (ạ)
Phím cần gõ (thường gõ cuối từ) s f r x j

📌 Ví dụ:

Yêu tổ quốc, yêu đồng bào được gõ là: Yeeu toor quoocs, yeeu ddoongf baof

3. Lưu văn bản và thoát khỏi Word 💾

Em cần lưu trữ văn bản đã soạn thảo vào máy tính để sử dụng lần sau.

Các bước lưu văn bản lần đầu:

1

Nháy chuột vào nút lệnh Save

Hoặc sử dụng tổ hợp phím Ctrl + S.

2

Mở cửa sổ Save As

Cửa sổ Save As hiện ra. Nháy chuột vào nút Browse để mở thư mục lưu văn bản.

3

Chọn thư mục lưu

Chọn thư mục em muốn lưu văn bản (ví dụ: thư mục LOP 4C).

4

Đặt tên tệp

Gõ tên tệp văn bản vào ô File name.

5

Hoàn tất

Nháy chuột vào nút Save để hoàn tất.

⚠️ Lưu ý quan trọng:

  • Lưu lần sau: Trong quá trình soạn thảo, em nên thường xuyên lưu những thay đổi bằng cách nháy chuột vào nút Save hoặc gõ tổ hợp phím Ctrl + S.
  • Thoát Word: Nháy chuột vào nút Close (X) ở góc trên bên phải của cửa sổ làm việc để thoát khỏi Word.

🎯 Câu hỏi khám phá

👉 Phím nào được dùng để xóa kí tự bên trái con trỏ soạn thảo?

  • A.Backspace
  • B.Delete
  • C.Enter
  • D.Space

🎯 Câu hỏi khám phá 2

👉 Phím nào dùng để tạo khoảng trống (dấu cách) giữa các từ?

  • A.Enter
  • B.Space
  • C.Tab
  • D.Shift

📝 LUYỆN TẬP

🎯 Bài 2: Chuyển chế độ gõ

📖 Tình huống: Khi thấy biểu tượng E (tiếng Anh) ở góc màn hình, em cần làm gì để chuyển sang chế độ gõ tiếng Việt V?

👉 Em cần làm gì?

  • A.Nháy chuột vào biểu tượng E để nó chuyển thành V
  • B.Tắt máy tính rồi bật lại
  • C.Cài đặt lại Unikey
  • D.Không thể chuyển được

🎯 Bài 2b: Gõ tiếng Việt đúng cách

📖 Tình huống: Em muốn gõ chữ "Việt Nam" bằng kiểu gõ Telex.

👉 Em sẽ gõ như thế nào?

  • A.Vieet Nam
  • B.Vieetj Nam
  • C.Viet Nam
  • D.Vieej Nam

🎯 VẬN DỤNG

🎯 Bài 3: Thực hành gõ Telex

📝 Hướng dẫn: Em hãy cho biết nội dung văn bản tiếng Việt nhận được khi gõ các phím sau (với chế độ gõ Telex đang bật):

Phím gõ Nội dung Tiếng Việt nhận được
Hocj taapj toots
Trung thu treen
Hai ba nganf

🎯 Bài 3b: Phím chức năng

📝 Tình huống: Em đang soạn thảo văn bản và muốn gõ tất cả các chữ cái thành CHỮ HOA mà không cần giữ phím Shift.

👉 Em cần bật phím nào?

  • A.Caps Lock
  • B.Num Lock
  • C.Scroll Lock
  • D.Tab

🏆 THỬ THÁCH

🎯 Bài 4: Lưu văn bản

🧩 Tình huống: Em vừa soạn thảo xong một văn bản quan trọng. Em muốn lưu văn bản này vào thư mục LOP 4C với tên tệp là BAIHOC.

Tổ hợp phím nào giúp em lưu văn bản nhanh nhất?

  • A.Ctrl + S
  • B.Ctrl + C
  • C.Ctrl + V
  • D.Ctrl + X

🎯 Bài 4b: Các bước lưu văn bản

🧩 Tình huống: Em vừa soạn thảo xong bài văn và muốn lưu lần đầu. Sau khi nhấn Ctrl + S, cửa sổ Save As hiện ra.

Em cần làm gì tiếp theo?

  • A.Chọn thư mục lưu, đặt tên file, nhấn Save
  • B.Chỉ cần nhấn Enter
  • C.Tắt Word đi
  • D.Nhấn Esc để hủy

📚 CÂU CHUYỆN TIN HỌC

📝 Lịch sử Microsoft Word

🎂 Ra đời (1983)

Microsoft Word được ra mắt lần đầu tiên vào năm 1983 với tên gọi "Multi-Tool Word" cho hệ điều hành Xenix (một phiên bản của Unix). Năm 1984, nó được đổi tên thành "Microsoft Word" và phát hành cho máy tính Macintosh của Apple.

💻 Word cho Windows (1989)

Năm 1989, Microsoft Word được phát hành cho hệ điều hành Windows, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử phần mềm. Phiên bản Word 1.0 cho Windows có giao diện đồ họa thân thiện, giúp người dùng dễ dàng soạn thảo văn bản hơn.

🚀 Phát triển mạnh mẽ (1990s-2000s)

Trong những năm 1990-2000, Word liên tục được cải tiến với nhiều tính năng mới: kiểm tra chính tả, định dạng văn bản phong phú, chèn hình ảnh, bảng biểu... Word trở thành phần mềm soạn thảo văn bản phổ biến nhất thế giới.

☁️ Word Online và Microsoft 365 (2010s-nay)

Từ năm 2010, Microsoft phát triển Word Online - phiên bản web của Word, cho phép người dùng soạn thảo văn bản trực tiếp trên trình duyệt mà không cần cài đặt phần mềm. Hiện nay, Word là một phần của bộ công cụ Microsoft 365 với khả năng đồng bộ hóa và cộng tác trực tuyến.

💡 Tại sao Word quan trọng?

📚 Học tập

Word giúp học sinh làm bài tập, viết bài luận, làm báo cáo một cách chuyên nghiệp với nhiều công cụ định dạng văn bản.

💼 Công việc

Trong công việc, Word được dùng để soạn thảo hợp đồng, báo cáo, thư từ, và nhiều tài liệu quan trọng khác.

🌍 Phổ biến toàn cầu

Word được sử dụng bởi hàng tỷ người trên toàn thế giới, trở thành tiêu chuẩn cho soạn thảo văn bản.

🎨 Sáng tạo

Với Word, em có thể tạo ra những văn bản đẹp mắt với nhiều kiểu chữ, màu sắc, hình ảnh và hiệu ứng.

🎯 Mẹo hay khi dùng Word

⌨️ Tổ hợp phím hữu ích

  • Ctrl + S: Lưu văn bản
  • Ctrl + Z: Hoàn tác
  • Ctrl + Y: Làm lại
  • Ctrl + B: In đậm
  • Ctrl + I: In nghiêng

💾 Lưu văn bản thường xuyên

Hãy nhấn Ctrl + S thường xuyên khi soạn thảo để tránh mất dữ liệu nếu máy tính gặp sự cố.

🎨 Tận dụng công cụ định dạng

Sử dụng các công cụ định dạng như in đậm, in nghiêng, đổi màu chữ để làm bài văn của em thêm đẹp và dễ đọc.

✅ Kiểm tra chính tả

Word có công cụ kiểm tra chính tả tự động. Những từ gạch chân đỏ là từ có thể bị sai chính tả.

🌟 Câu chuyện thú vị

📖 Từ viết tay đến máy tính

Trước khi có Word, người ta phải viết tay hoặc dùng máy đánh chữ. Nếu viết sai, họ phải xóa hoặc viết lại toàn bộ! Word đã thay đổi hoàn toàn cách chúng ta soạn thảo văn bản, giúp sửa lỗi dễ dàng và tạo ra những tài liệu đẹp mắt.

🏆 Thành công vang dội

Microsoft Word hiện có hơn 1 tỷ người dùng trên toàn thế giới! Nó có sẵn bằng hơn 100 ngôn ngữ khác nhau, bao gồm cả tiếng Việt. Word đã trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập và làm việc.

🎓 Word cho học sinh

Nhiều trường học trên thế giới dạy học sinh sử dụng Word ngay từ tiểu học. Đây là kỹ năng quan trọng giúp các em chuẩn bị tốt cho tương lai. Hãy tập luyện thường xuyên để thành thạo nhé!